Ρόδαξ, Ένα διαχρονικό κόσμημα, σύμβολο και φυλαχτό.
Η διαχρονικότητα του ρόδακα
Μερικά ιστορικά στοιχεία για τους ρόδακες, ως κοσμήματα και φυλαχτά σπιτιών, που αναδεικνύουν, τόσο την αδιάλειπτη ιστορική συνέχεια, όσο και την βαθιά θρησκευτική πίστη των προγόνων μας.
Ο ρόδακας, (ρόδαξ, ρόδον, τριαντάφυλλο), είναι ένα διαχρονικό κόσμημα, σύμβολο και φυλαχτό.
Η χρήση του άρχισε από την Μυκηναϊκή εποχή και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το σχήμα και ο αριθμός των φύλλων του και ο συμβολισμός τους συναρτώνται με τις δοξασίες των αρχαίων θρησκειών των Ελλήνων, με την χριστιανική μας πίστη αλλά και με τη μουσουλμανική πίστη στα Βαλκάνια.
Έτσι, μπορούμε να διακρίνουμε κυρίως δύο ρόδακες, τον «αρχαιο-ελληνικό ρόδακα» και τον «ελληνο-χριστιανικό ρόδακα».
Ο «αρχαιο-ελληνικός ρόδακας».
Ο αρχαιο-ελληνικός ρόδακας ήταν αρχικά στολίδι στα διαδήματα των βασιλισσών των Μυκηναίων. Στην κλασσική περίοδο, οι ρόδακες κοσμούσαν τις οροφές των ιερών της Αφροδίτης, των Ασκληπιείων, τις τοιχογραφίες σπιτιών αρχόντων και ήταν διάδημα της Άρτεμης και της Αφροδίτης. Ρόδακας ήταν και η βάση του «Ήλιου της Βεργίνας» των Μακεδόνων Βασιλέων.
Ο αρχαίος-ελληνικός ρόδακας είχε σχήμα μικρού ρόδου (τριαντάφυλλου), με ανοιγμένα και στρογγυλά στις άκρες τα φύλλα του, περιβάλλονταν από κύκλο και ήταν χαραγμένος πάνω σε πέτρα ή μάρμαρο ή από χρυσό. Τα φύλλα του στην αρχή ήταν τέσσερα και στη συνέχεια επτά, δώδεκα και δέκα έξι στην Μακεδονική περίοδο.
Ο αριθμός των φύλλων του είχε διαχρονικό συμβολικό χαρακτήρα. Συμβόλιζαν τα τέσσερα στοιχεία της φύσης (αέρας, γη, φωτιά, νερό), τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου ή τους δώδεκα θεούς των αρχαίων Ελλήνων και την παγκόσμια κυριαρχία και ακτινοβολία των Βασιλέων της Μακεδονίας. Ήταν σημεία ομορφιάς, αγνότητας, ευγονίας, λατρείας και ισχύος.
Ευρήματα αρχαίου-ελληνικού ρόδακα υπάρχουν σε χρυσό διάδημα βασίλισσας στις Μυκήνες, στο Θόλο της Επιδαύρου, σε διάδημα προτομής της Θεάς Άρτεμης που βρέθηκε στο Καρπενήσι, σε διάδημα χρυσελεφάντινης γυναικείας κεφαλής στους Δελφούς, σε τοιχογραφίες αρχοντικών στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, σε κιονόκρανα του Ιερού της Ελευσίνας, κ.α.
Ένας ιδιαίτερος τύπος ρόδακα είναι ο γλωσσωτός, που αποτελείται συνήθως από έξι πέταλα με πολύ στρογγυλεμένα άκρα σαν γλώσσες. Το σχήμα αυτό έχει μάλλον μυκηναϊκή παρά ανατολική προέλευση. Τα πέταλα είναι διακοσμημένα με ομφαλό, με ανάγλυφο πρόσωπο, με ολόγλυφα κεφάλια γρυπών και ταύρων ή με μορφές πουλιών και εντόμων. Στο πίσω μέρος φέρουν έναν κρίκο ανάρτησης. Αποτελούσαν εξαρτήματα διαδημάτων είτε στολίδια για τις κοτσίδες των μαλλιών. Μπορούσαν επίσης να ραφτούν πάνω στο ρούχο ή να περαστούν σε κορδόνι και να φορεθούν στο λαιμό. Οι ρόδακες αυτοί ανήκουν στις επιτυχέστερες στιγμές της αρχαίας ελληνικής χρυσοχοΐας, τόσο από πλευράς έμπνευσης όσο και εκτέλεσης.
Aπό τον ήλιο της Βεργίνας διακρίνονται καθαρά οι δεκαέξι ακτίνες και ο ρόδακας. Φέρεται πάνω σε χρυσή Λάρνακα, που βρέθηκε στο Βασιλικό τάφο του Φιλίππου Β', από τον αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρόνικο κατά τις ανασκαφές του 1977 στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας, στη Μακεδονία εξ ου και το όνομά του. Στην Λάρνακα της Ολυμπιάδος υπάρχει παραλλαγή του ήλιου της Βεργίνας με 12 ακτίνες.
Η σημασία του συμβόλου δεν εχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Διάφορες εκδοχές των αρχαιολόγων είναι ως σύμβολο της Μακεδονίας, έμβλημα της Ἀργεαδικής δυναστειας του Φιλίππου, ένα θρησκευτικό σύμβολο που αναπαριστά τους 12 Θεούς του Ολύμπου, ή ένα διακοσμητικό σχέδιο. Δεκαεξάστεροι και Οχτάστεροι Ήλιοι παρουσιαζονται συχνα σε Μακεδονικά και Ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες της Περιόδου[1]. Επίσης υπαρχει και αριθμός απεικονίσεων Αθηναίων Οπλιτών να φέρουν ενα πανομοιότυπο δεκαεξάκτινο σύμβολο στη πανοπλία τους, απο τον 6ο π.Χ. αιωνα [2],καθώς και σε νομίσματα, απο τη νησιωτική μεχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στη Κέρκυρα, εύρημα 5ου π.Χ. αιώνα[3],Λοκρίδα, 4ο π.Χ. αιώνα[4] [5]. Πριν το 1977 το σύμβολο θεωρείτο απλα κοσμητικό στοιχειο. Επειτα απο την ανακάλυψη του Ανδρόνικου άρχισε να συσχετίζεται με τους Αρχαίους Μακεδόνες, παρόλη τη πρωτέρα διακοσμητική του χρήση στην Ελληνικη τέχνη.
Ο Ήλιος της Βεργίνας (αλλιώς "Άστρο της Βεργίνας") είναι ένα σύμβολο που βρέθηκε το 1977 σε χρυσή λάρνακα σε Βασιλικό τάφο που αποδίδεται στη Μακεδονικής Βασιλικής Δυναστείας του Φιλίππου Β' και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Aπό το αστέρι της Βεργίνας διακρίνονται καθαρά οι δεκαέξι ακτίνες και ο ρόδακας. Φέρεται πάνω σε χρυσή Λάρνακα, που βρέθηκε στο Βασιλικό τάφο του Φιλίππου Β', από τον αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρόνικο κατά τις ανασκαφές του 1977 στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας, στη Μακεδονίαεξ ου και το όνομά του.
Στην Λάρνακα της Ολυμπιάδος υπάρχει παραλλαγή του ήλιου της Βεργίνας με 12 ακτίνες.
Η σημασία του συμβόλου δεν εχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Διάφορες εκδοχές των αρχαιολόγων είναι ως σύμβολο της Μακεδονίας, έμβλημα της Αργεαδικής δυναστειας του Φιλίππου, ένα θρησκευτικό σύμβολο που αναπαριστά τους 12 Θεούς του Ολύμπου, ή ένα διακοσμητικό σχέδιο. Δεκαεξάστεροι και Οχτάστεροι Ήλιοι παρουσιαζονται συχνα σε Μακεδονικά και Ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες της Περιόδου[1]. Επίσης υπαρχει και αριθμός απεικονίσεων Αθηναίων Οπλιτών να φέρουν ενα πανομοιότυπο δεκαεξάκτινο σύμβολο στη πανοπλία τους, απο τον 6ο π.Χ. αιωνα [2],καθώς και σε νομίσματα, απο τη νησιωτική μεχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στη Κέρκυρα, εύρημα 5ου π.Χ. αιώνα[3],Λοκρίδα, 4ο π.Χ. αιώνα[4] [5]. Πριν το 1977 το σύμβολο θεωρείτο απλα κοσμητικό στοιχειο. Επειτα απο την ανακάλυψη του Ανδρόνικου άρχισε να συσχετίζεται με τους Αρχαίους Μακεδόνες, παρόλη τη πρωτέρα διακοσμητική του χρήση στην Ελληνικη τέχνη.
Η σημασία του συμβόλου δεν εχει αποσαφηνιστεί πλήρως. Διάφορες εκδοχές των αρχαιολόγων είναι ως σύμβολο της Μακεδονίας, έμβλημα της Αργεαδικής δυναστειας του Φιλίππου, ένα θρησκευτικό σύμβολο που αναπαριστά τους 12 Θεούς του Ολύμπου, ή ένα διακοσμητικό σχέδιο. Δεκαεξάστεροι και Οχτάστεροι Ήλιοι παρουσιαζονται συχνα σε Μακεδονικά και Ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες της Περιόδου[1]. Επίσης υπαρχει και αριθμός απεικονίσεων Αθηναίων Οπλιτών να φέρουν ενα πανομοιότυπο δεκαεξάκτινο σύμβολο στη πανοπλία τους, απο τον 6ο π.Χ. αιωνα [2],καθώς και σε νομίσματα, απο τη νησιωτική μεχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στη Κέρκυρα, εύρημα 5ου π.Χ. αιώνα[3],Λοκρίδα, 4ο π.Χ. αιώνα[4] [5]. Πριν το 1977 το σύμβολο θεωρείτο απλα κοσμητικό στοιχειο. Επειτα απο την ανακάλυψη του Ανδρόνικου άρχισε να συσχετίζεται με τους Αρχαίους Μακεδόνες, παρόλη τη πρωτέρα διακοσμητική του χρήση στην Ελληνικη τέχνη.
Tο Αστέρι της Βεργίνας, ή μάλλον πιο σωστά ο Ήλιος της Βεργίνας θεωρείται από πολλούς ερευνητές ως το σύμβολο της δυναστείας των Αργεάδων. Μολονότι συνεχίζουν να υπάρχουν αντιρρήσεις εντός της ακαδημαϊκής κοινότητας, όλο και περισσότερες ενδείξεις και αποδείξεις τείνουν να επιβεβαιώσουν ότι ο Ήλιος της Βεργίνας ήταν βασιλικό έμβλημα.
Η Δυναστεία των Αργεάδων
Περδίκκας 700-678
Αργέας 678-640
Φίλιππος 640-602
Αεροπός 602-576
Αλκέτας 576-547
Αμύντας Α 547-498
Αλέξανδρος Α 498-454
Περδίκκας Β 454-413
Αρχέλαος 413-399
Κρατερός 399
Ορέστης 399-396
Αρχέλαος Β 396-393
Αμύντας Β 393
Παυσανίας 393
Αμύντας Γ 393
Αργέας Β 393-392
Αμύντας Γ 392-370
Αλέξανδρος Β 370-368
Πτολεμαίος Α 368-365
Περδίκκας Γ 365-359
Αμύντας Δ 359-356
Φίλιππος Β 359-336
Αλέξανδρος Γ 336-323 (Ο Μέγας)
Αντίπατρος (αντιβασιλέας της Μακεδονίας)
334-319 Φίλιππος Γ
ο Αριδαίος (μόνο κατά τίτλο βασιλιάς)
323-317 Αλέξανδρος Δ (μόνο κατά τίτλο βασιλιάς)
323-310 Περδίκκας Δ (αντιβασιλέας της Μακεδονίας)
323-321 Αντίπατρος 321-319
Πολυπέρχων (αντιβασιλέας της Μακεδονίας) 319-317
Κάσσανδρος 317-306
Ο arxaios όμως πιστεύει τα εξής:
Άραγε πόσοι από εμάς γνωρίζουν τί σημβολίζουν οι 16 ακτίνες του "Ήλιου της Βεργίνας"; Μια αρκετά πιθανή εκδοχή αναφέρει σε κείμενό του ο κ. Οδυσσέας Σααπ κυριακίδης, που αυτοαποκαλείται "Πρόεδρος της Μακεδονικής Συνέλευσης και Πρόεδρος της Μακεδονικής Φάλαγγας με έδρα τις Αιγές". Γράφει:
"Η σημαία των Αιγών αντιπροσωπεύει επαρχίες - Φυλές εν αρχή και γνωρίζουν όλοι οι Ιστορικοί ότι ο Ήλιος επί Βασιλείας Αλέξανδρου Α είχε 8 αχτίνες .
Οι αχτίνες οι (8) οκτώ συμβόλιζαν την πρώτη συμμαχία των Μακεδνών με οκτώ ( 8 ) οίκους φυλών με αντίστοιχες περιοχές που ονομάστηκαν επαρχίες . Στην πρώτη ομοσπονδία συμμετείχαν οι επαρχίες :
"Η σημαία των Αιγών αντιπροσωπεύει επαρχίες - Φυλές εν αρχή και γνωρίζουν όλοι οι Ιστορικοί ότι ο Ήλιος επί Βασιλείας Αλέξανδρου Α είχε 8 αχτίνες .
Οι αχτίνες οι (8) οκτώ συμβόλιζαν την πρώτη συμμαχία των Μακεδνών με οκτώ ( 8 ) οίκους φυλών με αντίστοιχες περιοχές που ονομάστηκαν επαρχίες . Στην πρώτη ομοσπονδία συμμετείχαν οι επαρχίες :
1. Ημαθία , 2. Πιερία , 3. Βοττιαία , 4.Ελιμεία , 5. Τυμφαία 6. Εορδαία , 7. Λύγκος , 8. Αλμωπία.
Επί Βασιλείας του Φίλιππου Β οι επαρχίες έγιναν δέκα έξι ( 16 ). Στον νέο ήλιο οι δυνατές αχτίνες αντιπροσώπευαν το παλαιό Βασίλειο και οι μικρές αχτίνες αντιπροσώπευαν τα νέα μέλη .
Οι νέες φυλές με τις αντίστοιχες επαρχίες ήταν :
9. Ορέστης , 10. Μυγδονία, 11. Χαλκιδική , 12.Βισάλτα , 13. Κρηστωνία , 14. Ηδωνίς , 15. Οδομαντική , 16. Σιντική".
Αυτά και άλλα πολλά αναφέρει σε πολυσέλιδο κείμενό του ο κ. Οδυσσέας Σαρρ κυρ ιακίδης (ο διαχωρισμός των γραμμάτων στο επώνυμό του είναι δική του ιδέα), που όμως κρίνουμε ότι ειδικά αυτή την περίοδο θα ήταν αρκετά παρακινδυνευμένο να δουν το φως της δημοσιότητας όλα όσα αναφέρει.
|
|
|
|
|
SOURCES: http://lerakis.blogspot.com ~http://el.wikipedia.org/wiki/Ήλιος_της_Βεργίνας ~ http://www.arxaios.net/Epipleon/asteri.html ~ http://www.amra.gr/forum
Comments
Post a Comment